Bài giảng Ngữ văn Lớp 9 - Tiết 99, Bài 19: Tập làm văn "Nghị luận về một sự việc, hiện tượng đời sống"

Kính chào các thầy cô giáo 
về dự giờ và thăm lớp 9/8 
KIỂM TRA BÀI CŨ 
 Đoạn văn sau trình bày theo phép luận phân tích hay tổng hợp? Vì sao? 
 Bệnh lề mề gây hại cho tập thể. Đi họp muộn nhiều vấn đề không được bàn bạc thấu đáo, hoặc khi cần lại phải kéo dài thời gian. Bệnh lề mề gây hại cho những người biết tôn trọng giờ giấc. Ai đến đúng giờ lại cứ phải đợi người đến muộn. Bệnh lề mề còn tạo ra tập quán không tốt: Muốn người dự đến đúng giờ như mong muốn, giấy mời thường phải ghi giờ khai mạc sớm hơn 30 phút hay 1 giờ! 
 Bệnh lề mề gây hại cho tập thể . Đi họp muộn nhiều vấn đề không được bàn bạc thấu đáo, hoặc khi cần lại phải kéo dài thời gian. Bệnh lề mề gây hại cho những người biết tôn trọng giờ giấc . Ai đến đúng giờ lại cứ phải đợi người đến muộn. Bệnh lề mề còn tạo ra tập quán không tốt : Muốn người dự đến đúng giờ như mong muốn, giấy mời thường phải ghi giờ khai mạc sớm hơn 30 phút hay 1 giờ! 
Tiết 99- Tập làm văn:  NGHỊ LUẬN VỀ MỘT SỰ VIỆC, HIỆN TƯỢNG ĐỜI SỐNG 
Văn bản:  BỆNH LỀ MỀ 
 Trong đời sống hiện nay có một hiện tượng khá phổ biến, mọi người đều thấy nhưng thường bỏ qua. Đó là bệnh lề mề mà coi thường giờ giấc là một biểu hiện. Cuộc họp ấn định vào lúc 8 giờ sáng mà 9 giờ mới có người đến. Giấy mời hội thảo ghi 14 giờ mà mãi đến 15 giờ mọi người mới có mặt... Hiện tượng này xuất hiện nhiều trong cơ quan, đoàn thể, trở thành một bệnh khó chữa. (1) 
KHÁI NIỆM 
	Nghị luận về một sự việc, một hiện tượng trong đời sống là bàn về một sự việc, hiện tượng có ý nghĩa đối với xã hội, đáng khen, đáng chê hay có vấn đề đáng suy nghĩ. 
	(Ghi nhớ ý 1) 
bàn 
có ý nghĩa 
khen 
chê 
suy nghĩ. 
 Trong đời sống hiện nay có một hiện tượng khá phổ biến, mọi người đều thấy nhưng thường bỏ qua. Đó là bệnh lề mề mà coi thường giờ giấc là một biểu hiện. Cuộc họp ấn định vào lúc 8 giờ sáng mà 9 giờ mới có người đến. Giấy mời hội thảo ghi 14 giờ mà mãi đến 15 giờ mọi người mới có mặt. Hiện tượng này xuất hiện nhiều trong cơ quan, đoàn thể, trở thành một bệnh khó chữa. (1) 
 Những người lề mề ấy, khi ra sân bay, lên tàu hoả, đi nhà hát chắc là không dám đến muộn, bởi đến muộn là hại ngay đến quyền lợi thiết thân của họ. Nhưng đi họp, hội thảo là việc chung, có đến muộn cũng không thiệt gì. Thế là hết chậm lần này đến chậm lần khác, bệnh lề mề không sửa được. (2) 
 Trong đời sống hiện nay có một hiện tượng khá phổ biến, mọi người đều thấy nhưng thường bỏ qua. Đó là bệnh lề mề mà coi thường giờ giấc là một biểu hiện. Cuộc họp ấn định vào lúc 8 giờ sáng mà 9 giờ mới có người đến. Giấy mời hội thảo ghi 14 giờ mà mãi đến 15 giờ mọi người mới có mặt. Hiện tượng này xuất hiện nhiều trong cơ quan, đoàn thể, trở thành một bệnh khó chữa. (1) 
 Bệnh lề mề suy cho cùng là do một số người thiếu tự trọng và chưa biết tôn trọng người khác tạo ra. Họ chỉ quý thời gian của mình mà không tôn trọng thời gian của người khác. Họ không coi mình là người có trách nhiệm đối với công việc chung của mọi người. (3) 
 Bệnh lề mề gây hại cho tập thể. Đi họp muộn nhiều vấn đề không được bàn bạc thấu đáo, hoặc khi cần lại phải kéo dài thời gian. Bệnh lề mề gây hại cho những người biết tôn trọng giờ giấc. Ai đến đúng giờ lại cứ phải đợi người đến muộn. Bệnh lề mề còn tạo ra tập quán không tốt: Muốn người dự đến đúng giờ như mong muốn, giấy mời thường phải ghi giờ khai mạc sớm hơn 30 phút hay 1 giờ! (4) 
 Bệnh lề mề suy cho cùng là do một số người thiếu tự trọng và chưa biết tôn trọng người khác tạo ra. Họ chỉ quý thời gian của mình mà không tôn trọng thời gian của người khác . Họ không coi mình là người có trách nhiệm đối với công việc chung của mọi người. (3) 
 Bệnh lề mề gây hại cho tập thể . Đi họp muộn nhiều vấn đề không được bàn bạc thấu đáo, hoặc khi cần lại phải kéo dài thời gian. Bệnh lề mề gây hại cho những người biết tôn trọng giờ giấc . Ai đến đúng giờ lại cứ phải đợi người đến muộn. Bệnh lề mề còn tạo ra tập quán không tốt: Muốn người dự đến đúng giờ như mong muốn, giấy mời thường phải ghi giờ khai mạc sớm hơn 30 phút hay 1 giờ! (4) 
 Cuộc sống văn minh hiện đại đòi hỏi mọi người phải tôn trọng lẫn nhau và hợp tác với nhau. Những cuộc họp không thật cần thiết thì không nên tổ chức. Nhưng những cuộc họp cần thiết thì mọi người cần tự giác tham dự đúng giờ. Làm việc đúng giờ là tác phong của người có văn hóa. (5) 
 Cuộc sống văn minh hiện đại đòi hỏi mọi người phải tôn trọng lẫn nhau và hợp tác với nhau. Những cuộc họp không thật cần thiết thì không nên tổ chức. Nhưng những cuộc họp cần thiết thì mọi người cần tự giác tham dự đúng giờ. Làm việc đúng giờ là tác phong của người có văn hóa . (5) 
ĐOẠN VĂN SỐ 1 
ĐOẠN VĂN SỐ 1, 2 
ĐOẠN VĂN SỐ 3 
ĐOẠN VĂN SỐ 4 
Đặt vấn đề 
Trình bày những biểu hiện 
Chỉ ra nguyên nhân 
Phân tích tác hại hoặc tác dụng 
Bày tỏ thái độ, 
 ý kiến, suy nghĩ 
Kết thúc vấn đề 
ĐOẠN VĂN SỐ 5 
 BỆNH LỀ MỀ 
Rõ ràng 
Mạch lạc 
YÊU CẦU VỀ 
HÌNH THỨC 
Bố cục 
Luận điểm 
Luận cứ 
->Lập luận, chứng minh (dẫn chứng cụ thể, xác thực) 
 Trong đời sống hiện nay có một hiện tượng khá phổ biến, mọi người đều thấy nhưng thường bỏ qua. Đó là bệnh lề mề mà coi thường giờ giấc là một biểu hiện . Cuộc họp ấn định vào lúc 8 giờ sáng mà 9 giờ mới có người đến. Giấy mời hội thảo ghi 14 giờ mà mãi đến 15 giờ mọi người mới có mặt. Hiện tượng này xuất hiện nhiều trong cơ quan, đoàn thể, trở thành một bệnh khó chữa. (1) 
 Trong đời sống hiện nay có một hiện tượng khá phổ biến, mọi người đều thấy nhưng thường bỏ qua. Đó là bệnh lề mề mà coi thường giờ giấc là một biểu hiện . Cuộc họp ấn định vào lúc 8 giờ sáng mà 9 giờ mới có người đến. Giấy mời hội thảo ghi 14 giờ mà mãi đến 15 giờ mọi người mới có mặt. Hiện tượng này xuất hiện nhiều trong cơ quan, đoàn thể, trở thành một bệnh khó chữa. (1) 
Rõ ràng 
Mạch lạc 
Xác th ự c, tiêu biểu 
YÊU CẦU VỀ 
HÌNH THỨC 
Bố cục 
Luận điểm 
Luận cứ 
Phép lập luận 
 Bệnh lề mề suy cho cùng là do một số người thiếu tự trọng và chưa biết tôn trọng người khác tạo ra. Họ chỉ quý thời gian của mình mà không tôn trọng thời gian của người khác . Họ không coi mình là người có trách nhiệm đối với công việc chung của mọi người. (3) 
 Bệnh lề mề gây hại cho tập thể . Đi họp muộn nhiều vấn đề không được bàn bạc thấu đáo, hoặc khi cần lại phải kéo dài thời gian. Bệnh lề mề gây hại cho những người biết tôn trọng giờ giấc . Ai đến đúng giờ lại cứ phải đợi người đến muộn. Bệnh lề mề còn tạo ra tập quán không tốt: Muốn người dự đến đúng giờ như mong muốn, giấy mời thường phải ghi giờ khai mạc sớm hơn 30 phút hay 1 giờ! (4) 
-> Lập luận phân tích (lí lẽ chặt chẽ, thuyết phục) 
Rõ ràng 
Mạch lạc 
Xác th ự c, tiêu biểu 
YÊU CẦU VỀ 
HÌNH THỨC 
Bố cục 
Luận điểm 
Luận cứ 
Phép lập luận 
Thích hợp (Giải thích, chứng minh, phân tích, tổng hợp) 
(Ghi nhớ 3) 
Chính xác, sinh động 
Lời văn 
 Sự việc chăm sóc gia đình thương binh liệt sĩ, ghi nhớ công lao của các liệt sĩ. 
Hiện tượng ô nhiễm môi trường 
Bài tập 1 : Các vấn đề nào sau đây được coi là nghị luận về sự việc, hiện tượng đời sống? 
Suy nghĩ về những tấm gương vượt khó học tập tốt. 
Suy nghĩ về nhân vật anh thanh niên trong truyện ngắn “Lặng lẽ Sa Pa” của Nguyễn Thành Long. 
Bàn về đạo lý “Thương người như thể thương thân” của dân tộc. 
Suy nghĩ về việc giúp đỡ các gia đình thương binh liệt sỹ. 
 Thời gian là vô giá . 
G. Hiện tượng trẻ em nghiện chơi điện tử. 
Trò chơi: “Chạy tiếp sức” 
Yêu cầu: Tìm các sự việc hiện tượng đời sống đáng viết một bài nghị luận 
Nhóm 1 + 2 : Tìm các sự việc hiện tượng đời sống thuộc mặt tốt cần biểu dương. 
Nhóm 3 + 4 : Tìm các sự việc hiện tượng đời sống thuộc mặt trái đáng lên án. 
0 
1 
2 
3 
4 
5 
6 
7 
8 
9 
10 
11 
12 
13 
14 
15 
16 
17 
18 
19 
20 
21 
22 
23 
24 
25 
26 
27 
28 
29 
30 
Bài tập 1 : Quan sát những bức tranh sau: 
Trång c©y g©y rõng 
Bài tập 2 : Đọc đoạn văn sau đây và cho biết hiện tượng phản ánh trong đoạn văn có đáng viết một bài nghị luận không ? Vì sao? 
 “Một cuộc điều tra 2000 thanh niên nam ở Hà Nội năm 1981 cho thấy : Từ 11 đến 15 tuổi 25% các em đã hút thuốc lá, từ 16 đến 20 tuổi 52%, trên 20 tuổi 80%. Tỷ lệ này ngang với Châu Âu. Trong số các em hút thuốc lá, có đến 80% lâu lâu có triệu chứng như khạc đờm, đau ngực, còn trong số những em không hút thuốc chỉ có không đến 1% các triệu chứng ấy” 
 (Nguyễn Khắc Viện) 
HỘP QUÀ MAY MẮN 
? 
 DẶN DÒ : 
 a. Bài vừa học : 
Nắm những yêu cầu về nội dung và hình thức của kiểu bài nghị luận này. 
Chọn một sự việc em tâm đắc nhất để viết bài bày tỏ quan điểm của mình. 	 
 b. Chuẩn bị tiết sau : “ Cách làm bài nghị luận về một sự việc, hiện tượng đời sống” 
- Đọc các đề bài và xem các đề trên có điểm gì giống và khác nhau ? Mỗi bạn tự suy nghĩ một đề bài tương tự. 
- Đọc phần II và trả lời phần tìm hiểu đề, tìm ý; dựa vào dàn bài viết phần mở bài và kết bài của hiện tượng Phạm Văn Nghĩa. 
Xin chân thành cám ơn 
quý thầy cô và các em!