Bài giảng Ngữ văn Lớp 7 - Tiết 55: Điệp ngữ

Kiểm tra miệng 
Câu 1:Thế nào là thành ngữ? 
Thành ngữ là loại cụm từ có cấu tạo cố định, biểu thị một ý nghĩa hoàn chỉnh. 
Kiểm tra miệng 
 Câu 2 :Nhìn hình, đoán thành ngữ và giải thích nghĩa của thành ngữ vừa đoán. 
? 
Gạo 
Nhìn hình đoán thành ngữ 
 Gạo 
Chuột sa chĩnh gạo 
-> Rất may mắn, gặp được nơi sung sướng, đầy đủ, nhàn hạ. 
Nước mắt cá sấu 
 Sự giả tạo, giả vờ tốt bụng, nhân từ của những kẻ xấu. 
ĐIỆP NGỮ 
Tiết 55 : 
Tiếng Việt 
I. Điệp ngữ và tác dụng của điệp ngữ 
Trên đường hành quân xa 
Dừng chân bên xóm nhỏ 
Tiếng gà ai nhảy ổ 
“Cục cục tác cục ta” 
Nghe xao động nắng trưa 
Nghe bàn chân đỡ mỏi 
Nghe gọi về tuổi thơ 
Nhấn 
mạnh cảm giác khi nghe tiếng gà 
Cháu chiến đấu hôm nay 
Vì lòng yêu Tổ quốc 
Vì xóm làng thân thuộc 
Bà ơi, cũng vì bà 
Vì tiếng gà cục tác 
Ổ trứng hồng tuổi thơ 
Nhấn mạnh nguyên nhân 
c hiến đấu của người chiến sĩ 
Tìm và phân tích giá trị của phép điệp ngữ trong đoạn thơ sau 
Chúng muốn đốt ta thành tro bụi 
Ta hóa vàng nhân phẩm, lương tâm 
Chúng muốn ta bán mình ô nhục 
Ta làm sen thơm ngát giữa đầm 
Tạo thế đối lập giữa âm mưu của giặc và bản lĩnh của dân tộc ta. 
Mỉa mai tham vọng ngông cuồng của kẻ thù, khẳng định bản lĩnh, sức mạnh của dân tộc ta. 
Em hiểu thế nào là điệp ngữ? Tác dụng của điệp ngữ? 
Khi nói hoặc viết, người ta có thể dùng biện pháp lặp lại từ ngữ (hoặc cả một câu) để làm nổi bật ý, gây cảm xúc mạnh. Cách lặp lại như vậy gọi là phép điệp ngữ; từ ngữ được lặp lại gọi là điệp ngữ. 
II. Các dạng điệp ngữ 
Trên đường hành quân xa 
Dừng chân bên xóm nhỏ 
Tiếng gà ai nhảy ổ 
“Cục cục tác cục ta” 
Nghe xao động nắng trưa 
Nghe bàn chân đỡ mỏi 
Nghe gọi về tuổi thơ 
Cùng trông lại mà cùng chẳng thấy 
Thấy xanh xanh những mấy ngàn dâu 
Ngàn dâu xanh ngắt một màu 
Lòng chàng ý thiếp ai sầu hơn ai? 
 (Đoàn Thị Điểm) 
Anh đã tìm em, rất lâu, rất lâu 
Cô gái ở Thạch Kim, Thạch Nhọn 
Khăn xanh, khăn xanh phơi đầy lán sớm 
Sách giấy mở tung trắng cả rừng chiều 
{} 
Chuyện kể từ nỗi nhớ sâu xa 
Thương em, thương em biết mấy 
 (Phạm Tiến Duật) 
Điệp ngữ cách quãng 
Điệp ngữ nối tiếp 
Điệp ngữ chuyển tiếp 
Vậy điệp ngữ bao gồm các dạng nào ? 
? 
Điệp ngữ có nhiều dạng: điệp ngữ cách quãng, điệp ngữ nối tiếp, điệp ngữ chuyển tiếp (điệp ngữ vòng) 
 a/ Một dân tộc đã gan góc chống ách nô lệ của Pháp hơn tám mươi năm nay, một dân tộc đã gan góc đứng về phe Đồng minh chống phát xít mấy năm nay, dân tộc đó phải được tự do ! Dân tộc đó phải được độc lập ! 
	 (Hồ Chí Minh) 
III. Luyện tập 
Bài tập 1 : Tìm điệp ngữ và cho biết tác giả muốn nhấn mạnh điều gì? 
Quyết tâm chống giặc và sự xứng đáng về nền độc lập, tự do mà dân tộc ta được hưởng. 
b/ Người ta đi cấy lấy công, 
 Tôi nay đi cấy còn trông nhiều bề. 
 Trông trời, trông đất, trông mây, 
Trông mưa, trông gió, trông ngày, trông đêm. 
 Trông cho chân cứng đá mềm, 
Trời êm, biển lặng mới yên tấm lòng. 
	 (Ca dao) 
Mong mỏi sự thuận lợi về thời tiết của người nông dân. 
Bài tập 2: Tìm điệp ngữ và cho biết đây là dạng điệp ngữ gì? 
 Vậy mà giờ đây, anh em tôi phải sắp xa nhau. Có thể sẽ xa nhau mãi mãi. Lạy trời đây chỉ là một giấc mơ. Một giấc mơ thôi. 
 (Khánh Hoài) 
CÁCH 
QUÃNG 
CHUYỂN 
TIẾP 
Bài tập 3: 
Theo em đoạn văn sau có tác dụng biểu cảm không? 
 Phía sau nhà em có một mảnh vườn. Mảnh vườn ở phía sau nhà em, em trồng rất nhiều loài hoa. Em trồng hoa cúc. Em trồng hoa thược dược. Em trồng hoa đồng tiền. Em trồng hoa hồng. Em trồng cả hoa lay-ơn nữa. Ngày Phụ nữ quốc tế, em hái hoa sau vườn nhà em tặng mẹ em. Em hái hoa tặng chị em 
 Phía sau nhà em có một mảnh vườn. Em trồng rất nhiều loài hoa: hoa cúc, hoa thược dược, hoa đồng tiền, hoa hồng, cả hoa lay-ơn nữa. Ngày quốc tế Phụ nữ, em hái hoa tặng mẹ và chị 
Sửa lại