Bài giảng Ngữ văn Lớp 12 - Tuần 20: Vợ chồng A Phủ (Tô Hoài)

T« hoµi 
 vî chång a phñ 
Søc sèng tiÒm tµng cña MÞ trong ®ªm t×nh mïa xu©n . 
NghÖ thuËt miªu t¶ t©m lý nh©n vËt . 
NghÖ thuËt t¶ c¶nh . 
§ªm t×nh mïa xu©n 
I. Tìm hiểu chung : 
1. Tác giả : 
Tô Hoài tên thật là Nguyễn Sen , sinh năm 1920. 
Sinh ra và lớn lên ở quê ngoại là làng Nghĩa Đô , phủ Hoài Đức , tỉnh Hà Đông (nay thuộc Hà Nội ). 
Ông là một nhà văn lớn , có số lượng tác phẩm kỉ luật trong văn học hiện đại Việt Nam. 
Tác phẩm cua rông thiên về diễn tả những sự thật của đời thường . 
2. Tác phẩm : 
Truyện ngắn “ Vợ chồng A Phủ ” là tác phẩm thành công nhất trong tập truyện “ Tây Bắc ”. 
 II.ĐỌC HIỂU: 
1. Nhân vật Mỵ 
 a) Cuộc đời của Mỵ trước khi làm dâu gạt nợ : 
- Trẻ đẹp , tài hoa , yêu đời . 
- Khao khát tự do, hiếu thảo. 
 - Nhà nghèo 
b) Cuộc đời của một con dâu gạt nợ . 
Vì món nợ truyền kiếp của cha mẹ Mỵ trở thành con dâu gạt nợ => nô lệ . 
* Lúc đầu : 
Trốn về nhà , đêm nào cũng khóc , định tự tử bằng lá ngón => đau đớn , phản kháng nhưng thương cha ném lá ngón => hiếu thảo . 
* Một thời gian sau 
nguội lạnh , tê dại , cam phận như con rùa lùi lũi trong xó cửa , mặt cúi xuống , buồn rười rượi , không buồn nói năng => tê liệt tinh thần phản kháng 
Mïa vô ®· gÆt xong 
Nh÷ng chiÕc v¸y ®­ îc mang ra ph¬i 
§¸m trÎ ch¬i quay, vui vÎ 
Ngoµi ® Çu nói cã tiÕng ai thæi s¸o 
Mïa xu©n ë Hång Ngµi 
 Sù ® èi lËp gi÷a nh µ P¸ Tra vµ MÞ 
 Nh µ p ¸ Tra 
¡n uèng vui vÎ 
Chiªng ®¸ nh Çm Ü 
Nh¶y móa 
MÞ 
Thui thñi mét m×nh 
C« ®¬n, lÎ loi 
>< 
MÞ uèng r­îu õng ùc 
Håi t­ëng 
 qu ¸ khø 
Men r­îu 
TiÕng s¸o 
Kh«ng khÝ ngµy xu©n 
Ngµy x­a MÞ lµ mét b«ng hoa rõng 
MÞ thæi s¸o giái 
NhiÒu ng­êi mª MÞ 
* Diễn biến tâm lý trong đêm tình mùa xuân : 
 + Lắng nghe tiếng sáo , nhẩm thầm nhớ lại kỷ niệm quá khứ . 
 + Uống rượu , say lịm người , sống lại kỉ niệm thời con gái hạnh phúc , nhận thức về thực tại , đột nhiên vui sướng . 
 Sức sống trỗi dậy : hành động - thắp đèn cho sáng lấy váy , quấn tóc đi chơi => khao khát tự do, hạnh phúc . 
Bị A Sử trói : 
+ Quên nỗi đau bay bổng cùng tiếng sáo , sống lại quá khứ . 
+ Chân muốn bước đi . 
 => Khẳng định sức mạnh của sự sống , lòng ham sống , khát vọng tình yêu , hạnh phúc . 
Thân phận PN miền núi dưới ách thống trị phong kiến 
§· tõ n·y MÞ thÊy ph¬i phíi trë l¹i, 
trong lßng ® ét nhiªn vui s­íng . 
MÞ trÎ l¾m 
MÞ vÉn cßn trÎ . 
MÞ muèn ® ch¬i . 
MÞ s¾p ®i ch¬i . 
MÞ håi sinh . 
Khao kh¸t h¹nh phóc , tù do 
NhiÒu c©u v¨n ng¾n xuÊt hiÖn . 
Khao kh¸t tù do,h¹nh phóc 
Bõng thøc lßng yªu ® êi . 
Kh¸t väng sèng 
MÞ bÞ trãi 
A Sö 
DËp t¾t 
Kh¸t väng tù do 
TiÕng s¸o 
H¬i r­îu 
Kh«ng khÝ ngµy xu©n 
HiÖn thùc 
 tµn nhÉn 
B­íc ®i 
>< 
®au ® ín 
TiÕng ch©n ngùa 
®au ® ín 
c) Mỵ cởi trói cho A Phủ. 
- Theo thói quen Mỵ ngồi sưởi lửa, lúc đầu: Ngọn lửa bùng lên, nhìn thấy A Phủ Mỵ dửng dưng, thản nhiên. 
 - Nhìn thấy dòng nước mắt => Mỵ nhớ lại cảnh bị A Sử trói năm trước => đồng cảm, thương xót => cắt dây cởi trói cho A Phủ. 
Bừng tỉnh chạy theo A Phủ giải thoát cuộc đời của mình. 
=> Mỵ chiến thắng thần quyền, cường quyền 
 => Khát vọng tự do, khát vọng giải phóng con người. 
2. Nhân vật A Phủ: 
 a) Lai lịch, tính cách. 
Khoẻ mạnh 
Gan góc . 
Nghèo khổ không lấy được vợ 
b) Cuộc đời nô lệ : 
A Phủ đánh A Sử bị trói , bị đánh đập => nô lệ 
Mất bò : Phải tự chôn cột , lấy dây mây trói mình thế mạng . 
Thân phận của kẻ nghèo hèn bị áp bức , bóc lột 
3. Vài nét về nghệ thuật . 
- Khắc hoạ tính cách nhân vật sinh động , có cá tính . 
- Tả cảnh đặc sắc . 
 Nghệ thuật kể chuyện . 
 Ngôn ngữ sinh động , chọn lọc , sáng tạo . 
III. Tổng kết 
1. ND 
MÞ lµ mét ng­êi cã søc sèng tiÒm tµng . 
T« hoµi lµ mét nghÖ sÜ giµu t×nh yªu th­¬ng con ng­êi . 
¤ ng tr©n träng vµ®Ò cao cuéc sèng con ng­êi . 
2. NT 
NghÖ thuËt t¶ c¶nh : Miªu t¶ ch©n thùc , sinh ® éng , nhiÒu chi 
tiÕt g©y Ên t­îng m¹nh nh ­ tiÕng s¸o 
NghÖ thuËt x©y dùng tÝnh c¸ch nh©n vËt : Sù ® èi 
 lËp gi÷a h×nh thøc vµ néi t©m ..