Bài giảng Ngữ văn Lớp 12 - Tiết 76: Mùa lá rụng trong vườn (Ma Văn Kháng) - Trường THPT Quang Trung

MÙA LÁ RỤNG TRONG VƯỜN 
TUẦN 26 TIẾT: 76 
MA VĂN KHÁNG 
TRƯỜNG THPT QUANG TRUNG – ĐÀ NẴNG 
Mựa lỏ rụng trong vườn 
I. TIỂU DẪN 
1. TÁC GIẢ: SGK 
 * Lưu ý: Bút danh Ma Văn Kháng là sự ghi nhớ ân tình của bà con dân tộc thiểu số vùng núi cao Bắc Bộ - nơi một thời nh à văn đã gắn bó . 
 MA VĂN KHÁNG 
2. TÁC PHẨM CHÍNH: SGK 
3. Tiểu thuyết : Mùa lá rụng trong vườn : 
 Sáng tác : 1985.- Đư ợc tặng giải thưởng Hội Nh à văn Việt Nam năm 1986. 
 VB trong SGK trớch từ chương 2 của tiểu thuyết “ Mựa lỏ rụng trong vườn ” 
II. ĐỌC HIỂU 
1. Nhân vật chị Hoài : 
- Thời gian xuất hiện : chiều 30 tết . 
- Ngoại hình : 
 + N gười phụ nữ nông thôn , trạc 50 
 + Người thon gọn trong chiếc áo bông trần hạt lựu 
 + Khuôn mặt rộng có cặp mắt đằm thắm và cái miệng tươi . 
 Đ ẹp một cách giản dị , tươi tắn. 
 - Hành đ ộng : 
 + Biết hết mọi việc trong nh à vẫn chia sẻ với gia đì nh . 
 + Mang qu à qu ê: gạo nếp và giò thủ do chồng chị làm . 
 + Lúc gặp ô ng Bằng : Chị Hoài gần nh ư không chủ đ ộng , 
lao về phía ô ng Bằng  thốt lên một tiếng nh ư tiếng nấc . 
+ Chắp tay trước bàn thờ tổ tiên ngay sau khi ô ng Bằng lui gót . 
+ Tíu tít hỏi han khắp lượt mọi người trong gia đì nh . 
 Quan tâm , săn sóc mọi người thân tình . 
- Ngôn ng ữ: xưng hô với ô ng Bằng và các em rất thân thiết . 
 Quan hệ với gia đì nh ô ng Bằng : là dâu trưởng ( vợ anh cả Tường ) nay đã tái gi á. 
 Vẻ đ ẹp của người phụ nữ Việt Nam trong truyền thống , gắn với mô hình gia đì nh : nền nếp gia phong , sống nặng nghĩa tình thuỷ chung son sắt. 
2. Nhân vật ô ng Bằng : 
- Ngoại hình : 
+ Cao , gầy hơn mọi ngày nhưng trang trọng và chỉnh tề hơn 
+ Gương mặt á nh lên cảm xúc của con người trước ngưỡng cửa năm mới . 
- Tâm trạng khi gặp Hoài : 
+ sững lại, thoáng ng ơ ngẩn , mắt chớp liên hồi , môi ô ng lật bật không thành tiếng , 
+ có cái cảm giác ô ng sắp khóc oà, giọng ô ng kh ê đ ặc khàn rè , rút khăn tay chấm kẽ mắt. 
 Nỗi niềm xúc đ ộng rưng rưng . 
- Tâm trạng khi đ ứng trước bàn thờ : 
+ Quên hết mọi thứ xung quanh kể cả bản thân . 
 + Trôi ngược về qu á khứ : tri ân với cha mẹ , tổ tiên ; tâm tình với vợ và con trai cả. 
 + Trở lại thực tại: mắt cay xè , lòng lại bồn ngộn . 
 Ô ng là gạch nối giữa qúa khứ và thực tại của gia đì nh ấy trong giây phút thiêng này . 
	 Ô ng Bằng là kiểu nhân vật đ ặc trưng 
 cho lớp người rất phổ biến trong xã hội ta một thời : trọng đạo đ ức gia đì nh và các chuẩn mực xã hội truyền thống nhưng đ ang phải gánh chịu nỗi đau từ cơn lốc kinh tế thị trường tàn phá vào gi á trị của gia đì nh . 
3. Khung cảnh tết trong nh à ô ng Bằng và truyền thống văn hoá dân tộc : 
- Chiều 30 Tết : gia đì nh sum họp , thăm hỏi lẫn nhau , dâng cúng tổ tiên rồi cùng nhau ăn bữa tất niên . 
- Dòng tâm tư của ô ng Bằng khi đ ứng trứơc bàn thờ gia tiên : tri ân tổ tiên , tưởng nhớ những lời gia huấn ; tâm tình với người đã khuất . 
- Cách ứng xử giữa các nhân vật giàu gi á trị nhân bản . 
 Biểu hiện của văn hoá dân tộc : truyền thống gia đì nh , ý thức đ ặt gia đì nh trong mối tương quan với cộng đ ồng . 
Thành công trong những đoạn văn miêu 
tả diễn biến tâm lí con người . 
4. Nghệ thuật : 
- Xây dựng kết cấu truyện hợp lí . 
 - Tìm đ ọc trọn vẹn tác phẩm . 
 Viết một đoạn văn bàn về lối sống của thanh niên và gi á trị gia đì nh truyền thống hôm nay. 
- Soạn bài : Một người Hà Nội . 
HƯỚNG DẪN HỌC BÀI Ở NHÀ