Bài giảng Ngữ văn Lớp 12 - Tiết 60: Nhân vật giao tiếp

Tuần 20 Tiết 60 
Nhõn vật giao tiếp 
Kiểm tra bài cũ: 
Cõu1: Túm tắt truyện “ Vợ chồng Aphủ” của nhà văn Tụ Hoài. 
- Cõu 2: Diễn biến tõm trạng Mỵ trong đờm tỡnh màu xuõn? 
I. ễn lại HĐGT bằng ngụn ngữ 
1. HĐGT là gỡ? 
Hoạt động trao đổi thụng tin giữa người núi(viết) và người nghe (đọc) 
2. Cỏc nhõn tố giao tiếp: 
- Nhõn vật GT 
- Hoàn cảnh GT 
- Nội dung Gt 
- Mục đớnh GT 
- Phương tiện và cỏch thức giao tiếp 
II. Nhõn vật giao tiếp 
1. Ngữ liệu 1: 
a. Nhõn vật giao tiếp: Hắn và Thị → trẻ tuổi, cựng lứa, cựng tầng lớp. 
b. Sự luõn phiờn lượt lời: 
 Nhõn vật thị: Lượt 1: núi với cỏc cụ gỏi, Lượt 2: núi với hắn→ chuyển sự giao tiếp từ cỏc cụ bạn gỏi sang chàng trai. 
c. Vị thế xó hội: bỡnh đẳng 
d. Quan hệ: xa lạ 
e. Vị thế, quan hệ , lứa tuổi chi phối nội dung và cỏch núi: 
+ Cử chỉ, điệu bộ: cười như nắc nẻ, đẩy vai nhau, cong cớn, chạy lon ton, liếc mắt, cười tớt.. 
+ lời núi mang tớnh khẩu ngữ: này, đấy, cú khối, nhà tụi ơi, đắng ấy nhỉ..) 
+ Kết cấu khẩu ngữ: cú ..thỡ, đó ...thỡ. 
2. Ngữ liệu 2: 
a. Nhõn vật giao tiếp: Bỏ Kiến, Chớ Phốo, Lớ Cường, vợ bỏ Kiến, dõn làng 
b. Vị thế của Bỏ Kiến: 
+ Gia đỡnh: chồng, cha. 
+ Dõn làng: Chỏnh tổng 
→ giọng điệu hống hỏch, ai cũng sợ nờn khụng trả lời 
c. Chiến lược giao tiếp của Bỏ Kiến: 
+ Xua đuổi: cụ lập Chớ Phốo, giữu thể diện với dõn làng. 
+ Hạ nhiệt: gọi Chớ Phốo bằng “anh”, giọng bụng lơn: cỏi anh này, lại say rồi phải khụng? 
+ nõng cao vị thế Chớ Phốo: xưng gộp ngụi “ta”, dựng từ “người ngoài” để đối lập với “người trong nhà” ( Chỉ hai người) 
+ Kết tội Lớ Cường: vờ đoừ lỡi cho Lớ Cường, bờnh vực cho Chớ. 
► Hiệu quả: Bỏ Kiến đó đạt được mục đớch: chấm dứt cuộc ăn vạ của Chớ Phốo. 
3. Ghi nhớ: SGK