Bài giảng Lịch sử Lớp 12 - Tiết 23, Bài 16: Phong trào giải phóng dân tộc và tổng khởi nghĩa tháng Tám (1939-1945). Nước Việt Nam dân chủ cộng hoà ra đời (Tiết 2)

Bµi 16 Phong trµo gi¶i phãng d©n téc vµ tæng khëi nghÜa th¸ng T¸m (1939-1945). N­íc ViÖt Nam d©n chñ céng hoµ ra ® êi  ( TIÕT 2 ) 
III- KHëI NGHÜA Vò TRANG GIµNH CHÝNH QUYÒN 
TIET 23 
Bµi tËp nhËn thøc : 
 V× sao §¶ ng ta quyÕt ® Þnh tæng khëi nghÜa 8/1945 giµnh chÝnh quyÒn trong toµn quèc ? 
 1) Khëi nghÜa tõng phÇn ( tõ th¸ng 3/1945 ® Õn gi÷a th¸ng 8/1945) 
 a) Hoµn c¶nh lÞch sö : 
 * ThÕ giíi : chi ến tranh b ước vào giai đoạn cuối , PX Đức , Nhật đứng trước nguy cơ thất bại 
 * §« ng D­¬ng : 
	 - M â u thu ẫn Nh ật , Pháp căng thẳng 
 	- §ªm 9/3/1945 NhËt ®¶o chÝnh lËt ®æ Ph¸p ® éc chiÕm §« ng D­¬ng 
T¹i sao NhËt ®¶o chÝnh Ph¸p ®· t¹o ra ® iÒu kiÖn thuËn lîi cho c¸ch m¹ng ViÖt Nam? 
Hoµn c¶nh lÞch sö khi ta tiÕn hµnh khëi nghÜa tõng phÇn ? 
b) Chñ tr­¬ng cña §¶ ng . 
- Ngµy 12/ 3/1945 §¶ ng ra chØ thÞ “ NhËt - Ph¸p b¾n nhau vµ hµnh ® éng cña chóng ta ”. 
- Néi dung: 
Tr­íc nh÷ng biÕn ® æi s©u s¾c cña t×nh h×nh thÕ giíi vµ trong n­íc , §¶ ng ta ®· cã chñ tr­¬ng g×? 
Néi dung b¶n chØ thÞ cña §¶ ng ? 
 Néi dung b¶n chØ thÞ 
- X¸c ® Þnh kÎ thï chÝnh : 
Lµ PX NhËt 
- KhÈu hiÖu ® Êu tranh : 
§¸ nh ® uæi PX NhËt 
- H×nh thøc ® Êu tranh : 
B·i c«ng , biÓu t×nh , vò trang . s½n sµng tæng khëi nghÜa khi thêi c¬ ® Õn 
- Chñ tr­¬ng : 
Ph¸t ® éng Cao trµo kh¸ng NhËt lµm tiÒn ®Ò cho tæng khëi nghÜa th¸ng 8 
c) DiÔn biÕn : 
Theo d õi SGK em h·y nhËn xÐt : 
 Lùc l­îng tham gia ? 
 H×nh thøc ® Êu tranh ? 
 Kh«ng khÝ ® Êu tranh ? 
 § Þa ph­¬ng tiªu biÓu 
 Ho¹t ® éng næi bËt 
C¨n cø ® Þa ViÖt B¾c 
Lùc l­îng vò trang phèi hîp víi nh©n d©n gi¶i phãng nhiÒu x·, ch©u , huyÖn ... 
B¾c K× 
Phong trµo “ph¸ kho thãc NhËt ”... 
 Qu¶ng Ng·i 
11/3/1945 tï chÝnh trÞ nh µ lao Bat¬ khëi nghÜa , ® éi du kÝch Bat¬ ra ® êi 
 Nam K× vµ mét sè ® Þa ph­¬ng kh¸c 
Phong trµo ph¸t triÓn m¹nh 
Theo em cao trào kháng Nhật có ý nghĩa gì ? 
- Qua cao trào lực lượng cách mạng phát triển vượt bậc . Lực lượng trung gian ngả về phía cách mạng , quần chúng sẵn sàng nổi dậy tổng khởi nghĩa giành chính quyền . 
- Cao trào chuẩn bị trực tiếp cho Cách mạng tháng Tám . 
* Ý NGHIA 
2 ) C«ng viÖc chuÈn bÞ cuèi cïng tr­íc ngµy tæng khëi nghÜa . 
- 15- 20/4/1945. Ban Thường vụ Trung ương Đảng triệu tập Hội nghị quân sự Bắc Kỳ quyết định : Thống nhất và phát triển hơn nữa lực lượng vũ trang . 
- 16/4/1945. Tổng bộ Việt Minh chỉ thị thành lập Ủy ban dân tộc giải phóng Việt Nam và Ủy ban dân tộc giải phóng các cấp . 
- 15/5/1945. Việt Nam tuyên truyền giải phóng quân và Cứu quốc đã thống nhất thành Việt Nam Giải phóng quân . 
- 4/6/1945. Khu giải phóng Việt Bắc được thành lập . Tân Trào được chọn làm “ thủ đô ” của khu giải phóng là trung tâm chỉ đạo cách mạng . 
 Quan s¸t l­îc ® å : 
+ kÓ tªn c¸c tØnh trong khu gi¶i phãng ViÖt B¾c 
- nhËn xÐt : 
+ Ph¹m vi ? 
+ ý nghÜa ? 
T©n Trµo 
3) Tæng khëi nghÜa th¸ng 8/1945. 
 a) NhËt ® Çu hµng § ång minh lÖnh tæng khëi nghÜa ®­ îc ban bè . 
- ThÕ giíi : 
- Trong n­íc : 
=> Thêi c¬ “ ngµn n¨m cã mét ” ®· ® Õn 
T¹i sao NhËt ® Çu hµng § ång minh lµ thêi c¬ “ Ngµn n¨m cã mét ” cho CMVN? 
T×nh h×nh thÕ giíi , trong n­íc tr­íc khi ta tiÕn hµnh tæng khëi nghÜa ? 
+ 5/1945 Ñöùc ñaàu haøng ñoàng minh 
+ 8/1945 Lieân Xoâ tieâu dieät 1 trieäu quaân Quan Ñoâng cuûa Nhaät,Myõ thaû 2 quaû bom nguyeân töû , 
+ 14/8 Nhaät ñaàu haøng ñoàng minh , boïn Nhaät ôû Ñoâng döông hoang mang , chính phuû Traàn Troïng Kim teâ lieät 
Ñöùc ñaàu haøng Ñoàng minh 
Nhaät ñaàu haøng Ñoàng minh khoâng ñieàu kieän 
- 13/8/1945. Trung ương Đảng và Tổng bộ Việt Minh đã thành lập Ủy ban khởi nghĩa toàn quốc , ra Quân lệnh số 1, chính thức phát động Tổng khởi nghĩa . 
- 14 - 15/8/1945. Hội nghị toàn quốc của Đảng họp ở Tân Trào ( Tuyên Quang ) thông qua kế hoạch Tổng khởi nghĩa ... 
- 16 - 17/8/1945. Đại hội quốc dân Tân Trào được triệu tập tán thành chủ trương khởi nghĩa : Cử ra Ủy ban dân tộc giải phóng do Hồ Chí Minh làm Chủ tịch .... 
Qua ®o¹n phim h·y nhËn xÐt vÒ chñ tr­¬ng , cña §¶ ng vµ B¸c Hå ? 
b) DiÔn biÕn . 
Qua ®o¹n phim sau h·y nhËn xÐt : 
Lùc l­îng tham gia tæng khëi nghÜa ? 
 Quy m«? 
 KhÝ thÕ ? 
Diễn biến cuộc tổng khởi nghĩa tháng Tám-1945 
Chú giải 
 N ơi địa phương giành được chính quyền 
 Vua Bảo Đại thoái vị 
Th ái Nguyên 
(16/8) 
H à Nội 
(19/8) 
Qu ảng Nam 
(18/8) 
H ải Dương 
(18/8) 
Hu ế 
(23/8) 
H à Tĩnh 
(18/8) 
S ài Gòn 
(25/8) 
Đồng Nai Thượng 
(28/8) 
H à Tiên 
(28/8) 
B ắc Giang 
(18/8) 
30/8 
- Em thÊy g× trong bøc ¶ nh ? 
- Kh«ng khÝ c¸ch m¹ng cña quÇn chóng nh©n d©n ? 
Em h·y nhËn xÐt kh«ng khÝ c¸ch m¹ng cña nh©n d©n Sµi Gßn ? 
Em cã nhËn xÐt g× vÒ qu ¸ tr×nh tæng khëi nghÜa ? Nh÷ng th¾ng lîi quyÕt ® Þnh ? 
h×nh 41. QuÇn chóng c¸ch m¹ng chiÕm Phñ Kh©m sai ( Hµ Néi ) 
 1) Cñng cè 
 V× sao §¶ ng ta quyÕt ® Þnh tæng khëi nghÜa th¸ng 8? NhËn xÐt vÒ qu ¸ tr×nh tæng khëi nghÜa th¸ng 8/1945? 
2. Bµi tËp vÒ nh µ: 
C©u 1: T×m hiÓu vÒ cuéc khëi nghÜa giµnh chÝnh quyÒn th¸ng 8/1945 ë L¹ng S¬n . 
C©u 2: LËp niªn biÓu vÒ diÔn biÕn cuéc tæng khëi nghÜa th¸ng 8 /1945 theo mÉu : 
 Thêi gian 
 Sù kiÖn 
3) DÆn dß : 
 VÒ nh µ ® äc tr­íc phÇn IV, V