Bài giảng Hóa học Lớp 12 - Tiết 53: Một số hợp kim quan trọng của nhôm - Trường THPT Quang Trung

Së GD-§T Đà Nẵng  Tr­êng THPT Quang Trung 
Mét sè hîp kim quan träng cña nh«m 
Trường THPT Quang Trung 
. 
KiÓm tra bµi cò: 
Trường THPT Quang Trung 
Hîp kim : 
Lµ chÊt r¾n thu ®­ îc khi nung nãng ch¶y hçn hîp c¸c kim lo¹i kh¸c nhau hoÆc hçn kim lo¹i víi phi kim 
TÝnh chÊt ho¸ häc : 
Nãi chung cã tÝnh chÊt cña c¸c chÊt trong hçn hîp ban ® Çu . 
TÝnh chÊt c¬-lý : 
- DÉn ® iÖn , dÉn nhiÖt kÐm c¸c kim lo¹i trong hçn hîp ban ® Çu (Do mËt ®é e tù do gi¶m ) 
- Th­êng cøng vµ gißn h¬n c¸c chÊt trong hçn hîp ban ® Çu(Do cã sù thay ® æi lo¹i tinh thÓ trong hîp kim ) 
- NhiÖt ®é nãng ch¶y th­êng thÊp h¬n nhiÖt ®é nãng ch¶y cña c¸c kim lo¹i trong hçn hîp ban ® Çu ( mËt ®é e tù do gi¶m lµm yÕu liªn kÕt kim lo¹i trong hîp kim ) 
1 . Hîp kim lµ g×? Cho biÕt tÝnh chÊt cña hîp kim 
Mét sè tÝnh chÊt vËt lý quan träng cña nh«m 
Nh«m lµ kim lo¹i mµu tr¾ng b¹c, kh ¸ mÒm , d ễ kÐo sîi , dÔ d¸t máng , t nc : 660 0 c, t 0 s:2060 0 c, nhÑ (d=2,7 g/cm 3 ) b»ng 1/3 s¾t, dÉn ® iÖn , nhiÖt tèt , gÊp 3 lÇn s¾t, b»ng 2/3 ® ång . 
2.Cho biÕt mét sè tÝnh chÊt vËt lý quan träng cña nh«m ? 
Nh«m cã nhiÒu ­u ® iÓm , tuy nhiªn nh«m qu ¸ mÒm vµ kÐm dai . H¬n n÷a trªn 300 0 c ®é bÒn cña nh«m gi¶m ®i nhanh chãng v× vËy nh«m th­êng ®­ îc dïng d­íi d¹ng hîp kim 
Trường THPT Quang Trung 
Mét sè hîp kim quan träng cña nh«m 
TiÕt 53 
Trường THPT Quang Trung 
Hợp kim quan trọng của nhôm gồm 
Đuyra 
Silumin 
Almelec 
Electron 
Trường THPT Quang Trung 
H ợp kim nhôm : là hợp kim của kim loại nhôm với các nguyên tố khác như Si , Cu, Zn, Mn  
Tính chất hoá học : Nói chung có tính chất của các chất trong hỗn hợp ban đầu 
Trường THPT Quang Trung 
Cột I 
Tên hợp 
kim 
Cột II 
Thành phần 
1 
Almelec 
A 
94%Al, 4%Cu, 2% Mg, Mn, Si... 
2 
Silumin 
B 
83,3%Mg, 10,5%Al, còn lại Zn, Mn 
3 
Duyra 
C 
98,5%Al, 1,5% Mg, Si , Fe.... 
4 
Electron 
D 
Al, Si (10%-14%) 
E 
(2-5%)C, Si(1-4%), Mn(0,3-5%), P(0,1-2%), S (0,01-1%) 
PhiÕu sè 1 : Hãy ghép một số 1,2,3,4 chỉ tên hợp kim cụ thể ở cột I với một số chữ cái A, B, C, D, E chỉ thành phần cụ thể ở cột II cho phù hợp . 
1-..	2-...	3-...	4.-.. 
§¸p ¸n ® óng : 
1- C	 2-D	 3-A	 4-B 
PhiÕu sè 2: Hãy ghép một số I,II,III,IV, V chỉ tính chất cụ thể từng loại hợp kim của nhôm ở cột 1 với một số chữ cái A, B, C, D, E ở cột 2 chỉ tên các hợp kim cụ thể cho phù hợp . 
Cột 1 
Tính chất 
Cột 2 
Tên hợp kim 
I 
Bền hơn nhôm , cứng gần như thép , nhẹ hơn thép 
A 
Almelec 
II 
Nhẹ , bền , rất ăn khuôn 
B 
Silumin 
III 
Điện trở , nhỏ , dai , bền 
C 
Duyra 
IV 
Bền hơn thép , chịu sự va chạm và sự thay đổi nhiệt độ 
D 
Electron 
E 
Macnhali 
§¸p ¸n ® óng : 
 I-C	II-B	III-A	IV.-D 
C¸c s¶n phÈm sau ®©y ®­ îc t¹o ra tõ hîp kim nµo cña nh«m 
1 
2 
3 
1- 
2-electron 
Silumin 
4-Almelec 
3-§uyra 
4 
§¸p ¸n ® óng : 
Tµu vò trô 
M¸y bay 
D©y dÉn ® iÖn cao thÕ 
Chi tiÕt m¸y 
Tên hợp kim 
Thành phần 
Tính chất 
Ứng dụng 
Đuyra 
94%Al, 4%Cu, cßn l¹i lµ Mg, Mn , Si  
Bền hơn Al bốn lần , nhẹ gần bằng Al (2,75g/cm 3 ), cứng gần như thép , nhẹ hơn thép 1/3 lần , dễ đúc , chịu được nhiệt độ cao , áp suất lớn 
Ngành kĩ thuật hàng không,chế tạo ô tô , toa xe lửa  
Silumin 
Al, (10-14%) Si 
Nhẹ , bền và rất ăn khuôn ( Thể tích tăng khi nhiệt độ giảm ), chịu được ăn mòn trong hầu hết môi trường tự nhiên 
Đúc bộ phận , chi tiết máy móc trong máy bay, ô tô . 
Almelec 
(98,5%)Al, cßn l¹i lµ Mg, Si , Fe 
Điện trở nhỏ , dai , bền hơn nhôm 
Dây cáp dẫn điện cao thế thay cho Cu 
Electron 
(10,5%)Al, (83,3%)Mg, còn lại là Zn, Mn. 
Nhẹ bằng 0,65 lần Al ( D =1,75 g/cm 3 ), bền hơn thép , chịu được sự va chạm và sự thay đổi nhiệt độ trong giới hạn lớn và đột ngột 
Chế tạo tàu vũ trụ , vệ tinh nhân tạo 
- Anfred Vinm ¬ (§ øc ) 
N¨m 1911, mét h·ng s¶n xuÊt mÎ hîp kim ® Çu tiªn gäi lµ ® uraminium (§ uren-tªn thµnh phè ® Çu tiªn sx trªn qui m« CN) 
- M¸y bay lµm b»ng § ura ® Çu tiªn vµo n¨m 1919 
Mét m·y bay vËn t¶i cì lín dïng tíi 50 tÊn ® ura 
- Nh«m cøng hay kim lo¹i cã c¸nh 
- Vá vÖ tinh nh©n t¹o ® Çu tiªn l àm bằng hợp kim electron bay xung quanh trÊi ® Êt cña Liªn X« 
- Lµm viÖc tèt trong kho¶ng nhiÖt ®é réng ( kh«ng ®é tuyÖt ® èi ® Õn 200 0 c) nªn lµm vËt liÖu kÕt cÊu c¸c thïng chøa H 2 láng vµ O 2 láng trªn c¸c tªn löa “Sao thæ ” cña Mü 
Hợp kim Al-Li: 
- Cứng hơn nhôm , bền hơn nhôm , chống gỉ tốt hơn nhôm , nhẹ hơn nhôm 
- Việc sử dụng hợp kim còn hạn chế vì giá thành Li quá cao nên hợp kim quá đắt 
Macnhali : 10-30% Mg, 30-70% Al 
- Cứng và bền hơn nhôm , dễ chế hoá và dễ bào nhẵn 
Hîp kim duyra 
M¸y bay, tµu löa, «t« 
Hîp kim silumin 
Chi tiÕt trongm¸y mãc 
Hîp kim almelec 
D©y dÉn ®iÖn cao thÕ 
Hợp kim electron 
VÖ tinh nh©n t¹o 
Tµu vò trô 
Hợp kim nào sau đây không phải của nhôm 
A. Silumin 
B. Đuyra 
C. Electron 
D. Inox 
§¸p ¸n ® óng : D 
Sö lÝ 9g hîp kim Al b»ng dung dÞch NaOH nãng , d­. Ng­êi ta ®­ îc 10,08 lit H 2 (®ktc).(BiÕt nh÷ng thµnh phÇn kh¸c kh«ng t¸c dông víi xót ). Thµnh phÇn % cña nh«m trong hîp kim lµ. H·y chän ®¸p ¸n ® óng : 
A. 90%	 
B. 89% 
C. 91% 
D. 92% 
§¸p ¸n ® óng : A 
Hoà tan 0,39 g hợp kim Mg và Al trong 50 g dung dịch HCl 5% thấy thoát ra 448 ml khí ( đktc ). Thành phần % về khối lượng các kim loại trong hợp kim là: 
A. 30,77% Mg; 69,23%Al	B. 31,77%Mg; 68,23%Al 
C. 20,77% Mg; 79,23%Al	 D. 21,77%Mg; 78,23%Al 
Hãy chọn đáp án đúng 
§¸p ¸n ® óng : A 
BTVN: 1,2 (SGK) trang 131 
Bài tập 
Đuyra là một hợp kim gồm 94%Al, 4% Cu và 2% các nguyên tố khác như Mg, Mn , Si ... về khối lượng . Một máy bay vận tải cỡ lơn có thể dùng tới 50 tấn hợp kim này . Tính khối lượng Al, Cu dùng để sản xuất 50 tấn hợp kim đó 
Xin trân trọng cảm ơn 
 quí thầy cô đã đến dự giờ