Bài giảng Hóa học Lớp 12 - Dãy điện hóa của kim loại - Trường THPT Quang Trung

dãy điện hoá của kim loại 
24/12/2023 
1 
hoa hoc 12 
Kiểm tra bàI cũ 
Câu 1 : So sánh về đ ặc đ Iểm cấu tạo nguyên tử kim loại và phi kim . Từ đó rút ra tính chất hoá học chung của chúng . 
Câu 2: Đ ốt một sợi dây đ ồng trong không khí rồi ngâm trong dung dịch HCI 2M. Nêu hiện tượng và viết PTPƯ. 
Câu 3: Tai sao trong qu á trình nấu rượu nếu dùng ống dẫn bằng đ ồng khi uống sẽ bị nhức đ ầu ? 
24/12/2023 
2 
hoa hoc 12 
Dãy đ Iện hoá của kim loại 
1. Thí nghiệm 
STT 
Tiến hành 
Hiện tượng 
PTPƯ (Dạng ion) 
1 
Cho bột nhôm vào dd FeCI 2 một thời gian 
2 
Cho mạt sắt vào dd CuSO 4 một thời gian 
3 
Ngâm một dây đ ồng trong 
dd AgNO 3 
4 
Ngâm một đ inh sắt trong 
Dd HCI dư 
Xuất hiện chất rắn màu 
xám bị hút bởi nam châm 
Lượng mạt sắt giảm và 
xuất hiện chất rắn màu đỏ 
Phần dd xung quanh trở 
nên màu xanh và có chất 
rắn màu xám bám vào 
dáy đ ồng 
Đ inh sắt tan dần đ ồng thời 
có khí thoát ra 
2AI + 3Fe 2+ =2 AI 3+ + 3Fe 
Fe + Cu 2+ = Fe 2+ +Cu 
Cu +2 Ag + = Cu 2+ +2 Ag 
Fe + 2H + = Fe 2+ +H 2 
24/12/2023 
3 
hoa hoc 12 
Dãy đ Iện hoá của kim loại  2.kết luận 
 - Nh ư vậy nguyên tử kim loại có thể nhường e để trở thành ion dương còn ion kim loại có kh ả năng nhận e để trở thành nguyên tử trung hoà . 
 Ví dụ : 
 Fe 2+ - 2e Fe 
 Cu 2+ - 2e Cu 
Tổng quát : 
 M n + - ne M 
 Mỗi chất oxi hoá và chất khử của cùng một nguyên tố kim loại tạo nên môt cặp oxi hoá - Khử kí hiệu : M n + /M 
 Ví dụ : Fe 2+ / Fe , Cu 2+ / Cu 
 - Từ các thí nghiệm trên ta còn có thể rút ra kết luận : 
 Về tính khử : AI > Fe > H 2 > Cu > Ag 
 Về tính oxi hoá : AI 3+ < Fe 2+ < H + < Ag + 
Dãy đ Iện hoá của kim loại 
1. KháI niệm 
Dãy đ Iện hoá của kim loại là những cặp oxi hoá - khử đư ợc sắp xếp 
theo chiều tăng tính oxi hoá của ion kim loại và chiều giảm tính khử 
của kim loại 
 Tính ôxi hoá của kim loại tăng 
 Tính ôxi hoá của kim loại tăng 
 Li + K + Ba 2+ Ca 2+ Na + Mg 2+ Al 3+ Mn 2+ Zn 2+ Cr 3+ Fe 2+ Ni 2+ Sn 2+ Pb 2+ Fe 3+ 2H + Cu 2+ Fe 3+ Ag + Hg 2+ Pt 2+ Au 3+ 
Li K Ba Ca Na Mg Al Mn Zn Cr Fe Ni Sn Pb Fe H 2 Cu Fe 2+ Ag Hg Pt Au 
Tính khử của kim loại giảm 
Tính khử của kim loại giảm 
24/12/2023 
5 
hoa hoc 12 
2. ý nghĩa 
Dựa vào dãy đ Iện hoá của kim loại ta có thể dự đoán chiều của phản ứng giữa hai cặp oxi hoá - khử . 
Phản ứng sẽ diễn ra theo hướng chất oxi hoá mạnh nhất sẽ oxi hoá chất khử mạnh nhất tạo ra chất oxi hoá và chất khử yếu hơn. 
 Ví dụ : 
 Mg + Fe 2+ = Mg 2+ + Fe 
 Cu + Ag + = Cu 2+ + Ag 
 ta thử so sánh hai phản ứng sau xem phản ứng nào xảy ra mạnh hơn: 
 Al + CuCl 2 AlCl 3 + Cu (đỏ) 
 và 
 Fe + CuCl 2 FeCl 2 + Cu  
 Để dễ nhớ ta có thẻ tóm tắt thành quy tắc α nh ư sau : 
Nh ư vậy nếu so sánh các phản ứng với nhau ta sẽ thấy : nếu  α càng béo th ì phản ứng xảy ra càng dễ : 
Ví dụ so sánh cặp : 
 Al 3+ Cu 2+  Al Cu Fe 2+ Cu 2+  Fe Cu   
Chất khử yếu hơn 
Ch ất khử mạnh nhất 
C hất ôxi hoá mạnh nhất 
Ch ất ôxi hoá yếu hơn 
α 
Câu hỏi tổng kết ( thảo luận ) : 
Tại sao khi sắt tan trong dd HCI, H 2 SO 4 ( loãng ) lại tạo ra sắt ( II ) mà không tạo sắt ( III ). 
Nêu hiện tượng và viết PTPƯ khi cho từ từ dd AgNO 3 vào dd FeCI 2. 
đ ap an 
đ ap an 
BàI tập về nh à 
Trộn một chất oxi hoá với một chất khử có xảy ra PƯ không ? Nếu có th ì xảy ra theo chiều nào ? Cho ví dụ . 
Trong dãy của kim loại, vị trí của một số cặp oxi hoá - khử đư ợc sắp xếp nh ư sau : 
AI 3+ / AI ; Fe 2+ / Fe ; Fe 3+ / Fe 2+ ; Ag + / Ag 
Hãy cho biết : 
 - Trong số các kim loại AI, Fe, Ni kim loại nào phản ứng đư ợc 
với muối sắt (III) , kim loại nào đ ẩy đư ợc sắt ra khỏi dd muối 
muối sắt (III). Viết PTPƯ. 
 -Phản ứng giữa dd AgNO 3 và dd Fe(NO 3 ) 2 có xảy ra 
 không ? 
 Nếu có hãy giảI thích và víết PTPƯ và giảI thích .