Bài giảng Hóa học Lớp 12 - Bài 3: Khái niệm về xà phòng và chất tẩy rửa tổng hợp - Trường THPT Quang Trung

Xà 
phòng 
Chất 
tẩy 
rửa 
tổng 
hợp 
Nấu 
xà 
phòng 
Khái niệm về xà phòng và chất tẩy rửa tổng hợp 
Xà phòng 
Khái niệm về 
xà phòng 
Tác dụng tẩy 
rửa của xà 
phòng 
Khái niệm về xà phòng 
Chất béo 
 NaOH 
 (KOH) 
Là hỗn hợp muối natri ( kali ) của các axit béo, có thêm một số chât phụ gia. 
Thành phần chính: 
C 15 H 31 COONa : natri panmitat 
C 17 H 35 COONa : natri stearat 
Xà phòng 
t o 
Hãy cho biết 
khái niệm về 
xà phòng 
Hãy cho biết 
thành phần chính 
của xà phòng 
Hình ảnh về một miếng xà phòng 
C 17 H 35 COOCH 2 
C 17 H 35 COOCH 
C 17 H 35 COOCH 2 
(glixerin stearic) 
C 15 H 31 COOCH 2 
C 15 H 31 COOCH 
C 15 H 31 COOCH 2 
( glixerin panmitic) 
CH 2  OH 
CH  OH + 
CH 2  OH 
( glixerin) 
+ 3NaOH  
3C 15 H 31 COONa 
+ 3NaOH  
CH 2  OH 
CH  OH + 
CH 2  OH 
( glixerin) 
3C 17 H 35 COONa 
Nấu xà phòng 
Chất béo 
dd kiềm 
t o 
Xà phòng ở trạng thái keo & glixerin 
Xà phòng bánh 
NaCl 
Sản xuất Xà phòng 
Chất tẩy rửa tổng hợp 
Ví dụ: C 12 H 25  C 6 H 4  SO 3 Na ( n atriđođexylbenzensunfonat ) 
Điều chế: 
 C 12 H 25  C 6 H 4  SO 3 H +Na 2 CO 3  C 12 H 25  C 6 H 4  SO 3 Na +H 2 O + CO 2 
Tác dụng: tẩy rửa 
Tính chất: tính hoạt động bề mặt 
Ưu điểm: có thể giặt rửa ngay cả trong nước cứng. 
Tác dụng tẩy rửa của 
xà phòng 
Vì sao xà 
phòng có tính 
tẩy rửa 
Tác dụng của xà phòng: tẩy rửa. 
Tính chất của xà phòng: tính hoạt động bề mặt 
Nước cứng làm giảm hoạt tính của xà phòng vì: 
 RCOONa + Ca 2+  (RCOO) 2 Ca + Na + 
 RCOONa + Mg 2+  (RCOO) 2 Mg + Na + 
Xà phòng tẩy 
chất bẩn như 
thế nào 
Vì sao không nên 
dùng xà phòng 
trong nước 
cứng 
Mô hình phân tử xà phòng 
Xà phòng phân chia chất bẩn thành những hạt nhỏ hơn. 
X 
À 
P 
H 
Ò 
N 
G 
B 
Ộ 
T 
Đ 
U 
N 
N 
Ó 
N 
G 
G 
L 
I 
X 
E 
R 
O 
L 
P 
A 
N 
M 
I 
T 
I 
C 
K 
E 
O 
N 
Ư 
Ớ 
C 
C 
Ứ 
N 
G 
A 
T 
T 
E 
O 
N 
Đ 
Ă 
M 
G 
B 
H 
Ô 
M 
U 
Ố 
 I 
Ă 
N 
1 
2 
3 
4 
5 
6 
7 
 Thành phần chủ yếu của xà phòng là muối natri của axit này 
 Đây là tên gọi khác của chất tẩy rửa tổng hợp 
Người ta thu được hợp chất này trong quá trình nấu xà phòng 
Đây là trạng thái xà phòng được sinh ra 
Xà phòng sẽ mất tác dụng khi ta giặt rửa trong loại nước này 
Đây là công đoạn không thể thiếu khi nấu xà phòng 
Người ta dùng chất này để tách lấy xà phòng