Bài giảng Hóa học Lớp 10 - Bài 10: Ý nghĩa của bảng tuần hoàn các nguyên tố hoá học (Tiết 1) - Trường THPT Quang Trung

 Biết vị trí của nguyên tố những thông tin gì? 
 Biết số hiệu nguyên tử vị trí nguyên tố trong BTH không ? 
BÀI 10: Ý NGHĨA CỦA BẢNG TUẦN HOÀN CÁC NGUYÊN TỐ HOÁ HỌC 
BÀI 10: Ý NGHĨA CỦA BẢNG TUẦN HOÀN CÁC NGUYÊN TỐ HOÁ HỌC 
CÁC NỘI DUNG CHÍNH: 
Quan hệ giữa vị trí của nguyên tố và cấu tạo nguyên tử của nó 
Quan giữa vị trí và tính chất của nguyên tố 
So sánh tính chất hoá học của một nguyên tố với các nguyên tố lân cận 
I . Quan hệ giữa vị trí của nguyên tố và cấu tạo nguyên tử của nó 
vị trí nguyên tố 
cấu tạo nguyên tử 
? 
I . Quan hệ giữa vị trí của nguyên tố và cấu tạo nguyên tử của nó 
Thí dụ 1: nguyên tố K có số thứ tự là 19 thuộc chu kì 4 , nhóm IA . Hãy cho biết cấu tạo nguyên tử Kali như thế nào? 
Giải 
Vị trí của nguyên tố Cấu tạo nguyên tử 
Số thứ tự19 
Chu kì 4 
Nhóm IA 
19p và 19e 
 4 lớp electron 
1e lớp ngoài cùng 
I . Quan hệ giữa vị trí của nguyên tố và cấu tạo nguyên tử của nó 
Thí dụ 2: Cho cấu hình của nguyên tố X là: 1s 2 2s 2 2p 6 3s 2 3p 4 . Hãy xác định vị trí của nguyên tố trong bảng tuần hoàn. 
Giải 
Cấu tạo nguyên tử Vị trí của nguyên tố 
 T ổng số e là 16 
 3 lớp electron 
 Nguyên tố p, có 6e lớp ngoài cùng 	 
Vị trí ô thứ 16 
Thuộc chu kì 3 
Thuộc nhóm VIA 
I . Quan hệ giữa vị trí của nguyên tố và cấu tạo nguyên tử của nó 
vị trí nguyên tố 
cấu tạo nguyên tử 
- Số proton, số electron 
- Số lớp electron 
- Số electron lớp ngoài cùng 
- Số Thứ tự của nguyên tố 
- Số thứ tự của chu kì 
- Số thứ tự của nhóm 
II. Quan hệ giữa vị trí và tính chất của nguyên tố 
 Vị trí nguyên tố 
Tính chất hoá học 
cơ bản 
II. Quan hệ giữa vị trí và tính chất của nguyên tố 
Ví dụ : Nguyên tố S ở ô thứ 16 trong BTH. ta suy ra được những tính chất cơ bản của nó 
Giải 
Tính KL, PK 
Hoá trị cao nhất với Oxi 
Công thức oxit, Hidroxit 
Hợp chất với Hidro 
Tính A-B của oxit, hidroxit 
Phi kim 
6 
SO 3 , H 2 SO 4 
H 2 S 
SO3: oxit axit 
H 2 SO 4 : axit 
III. So sánh tính chất hoá học của một nguyên tố với các nguyên tố lân cận 
IA 
IIA 
IIIA 
IVA 
VA 
VIA 
VIIA 
2 
3 
4 
5 
6 
Chu kì 
Nhóm 
Tính Kim loại GIẢM 
Tính phi Kim TĂNG 
Tính Kim loại TĂNG 
Tính Phi kim GIẢM 
- Tính Bazơ GIẢM 
- Tính Axit TĂNG 
- Tính Bazơ TĂNG 
- Tính Axit GIẢM 
III. So sánh tính chất hoá học của một nguyên tố với các nguyên tố lân cận 
Thí dụ: So sánh tính chất hoá học của Photpho với các nguyên tố: 
 Si và S 
 N và As 
Giải 
+ Si P S : P có tính phi kim yếu hơn S nhưng mạnh hơn Si. 
+ N, P, As: P c ó tính phi kim yếu hơn N nhưng mạnh hơn As 
Vậy: P c ó tính phi kim yếu hơn N, S. Suy ra Tính axit H 3 PO 4 yếu hơn HNO 3 và H 2 SO 4 
Bài tập củng cố 
Hãy sắp xếp các nguyên tố sau theo chiều tính kim loại tăng dần: 
 Ca, Mg, C, N 
Viết công thức oxit cao nhất của các nguyên tố trên. Oxit nào có tính bazơ mạnh nhất, t í nh axit mạnh nhất? 
giải 
Tính Kim loại tăng dần: 
Công thức oxit cao nhất: 
Oxit có tính bazơ mạnh nhất là: 
Oxit có tính axit mạnh nhất là: 
N, C, Mg, Ca 
CaO, MgO, CO 2 , N 2 O 5 
CaO 
N 2 O 5