Bài giảng GDCD Lớp 10 - Bài 11: Một số phạm trù cơ bản của đạo đức học - Trường THPT Quang Trung

TRƯỜNG THPT QUANG TRUNG GIÁO DỤC CÔNG DÂN LỚP 11  Năm học 2008 - 2009 
BÀI 11 
MỘT SỐ PHẠM TRÙ 
CƠ BẢN 
 CỦA ĐẠO ĐỨC HỌC 
 
MỤC TIÊU BÀI HỌC 
 Hiểu được thế nào là nghĩa vụ, lương tâm, nhân phẩm, danh dự và hạnh phúc. 
 Biết được nghĩa vụ của bản thân và thực hiện tốt các nghĩa vụ đó. 
 Biết giữ gìn danh dự, nhân phẩn, lương tâm, của mình, biết phấn đấu cho hạnh phúc của bản thân, gia đình và xã hội. 
NỘI DUNG BÀI HỌC 
I.- NGHĨA VỤ 
II.- LƯƠNG TÂM 
III.- NHÂN PHẨM và DANH DỰ 
IV.- HẠNH PHÚC 
Sau khi các con vịt và con ngựa con trên hình trưởng thành thì quan hệ giữa chúng với mẹ còn diễn ra như trên không? 
Các em hãy nhìn hình ảnh sau và trả lời câu hỏi ? 
Còn đây là hình ảnh các thành viên trong gia đình, em hãy cho biết sau khi các con họ trưởng thành thì họ có còn quan tâm nữa không? Và sự quan tâm đó được biểu hiện cụ thể qua những hành động nào? 
? 
Vậy theo em thế nào là nghĩa vụ 
Nghĩa vụ 
Là trách nhiệm của cá nhân đối với nhu cầu lợi ích chung của cộng đồng của xã hội 
Trong trường hợp cần 
thiết cá nhân phải biết 
Đặt lợi ích của tập thể 
Trên quyền lợi cá nhân 
 
 ? 
Mỗi tổ hãy cho một ví dụ 
về nghĩa vụ? 
Chấp hành luật GT 
Đóng học phí 
Nghĩa vụ quân sự 
Nộp thuế 
Mỗi tổ cử người 
lên ghi nghĩa vụ của thanh niên chúng ta hiện nay là gì ? 
Sẳn sàng 
tham gia 
bảo vệ 
Tổ quốc. 
Không 
 ngừng 
học tập 
nâng cao 
trình độ 
văn hoá. 
Chăm lo 
rèn luyện 
đạo đức 
bản thân . 
Tích cực 
lao động 
 sản xuất . 
Nghĩa vụ thanh niên 
hiện nay 
 
Tích cực lao động sản xuất 
Không ngừng học tập dể nâng cao trình độ 
Nghĩa vụ quân sự 
Vậy theo các em lương tâm là gì? Có 
 mấy trạng thái lương tâm? Vai trò 
của các loại lương tâm đó là gì? 
? 
II.- Lương Tâm 
LƯƠNG 
TÂM 
Là năng lực tự đánh giá và 
điều chỉnh hành vi đạo đức 
 của bản thân trong 
mối quan hệ với người khác 
và xã hội . 
Tồn tại ở 2 trạng thái : 
lương tâm thanh thản 
và lương tâm cắn rứt. 
Lương tâm dù ở trạng thái 
nào cũng có ý nghĩa đối 
với cá nhân 
 
1.- Thường xuyên rèn luyện đạo đức theo quan niệm tiến bộ. 
2.- Thưc hiện đầy đủ nghĩa vụ của bản thân một cách tự nguyện. 
3.- Bồi dưỡng những tình cảm trong sáng đẹp dẽ trong quan hệ giữa người và người. 
 
Làm thế nào để trở thành 
người có lương tâm ? 
? 
Em suy 
nghỉ gì về 2 hình ảnh bên 
III.- NHÂN PHẨM – DANH DỰ 
Em có suy nghĩ 
gì về 
Câu tục ngữ : 
“Đói cho sạch 
Rách cho thơm” 
? 
Trần Bình Trọng : “ Ta thà làm quỷ nước Nam còn hơn làm vương đất Bắc”. 
Nguyễn Trung Trực: “ Bao giờ người Tây nhổ hết cỏ nước Nam thì mới hết người Nam đánh Tây”. 
Hai câu nói trên thể hiện phẩm chất gì của dân tộc ta? 
Danh dự 
Nhân phẩm 
  Là nhân phẩm 
đã được 
đánh giá 
và công nhận 
  Là toàn bộ những 
phẩm chất mà mỗi con 
người có được. Là giá 
trị làm người của mỗi 
 con người 
 
DANH DỰ 
Lòng tự trọng 
Tự ái 
 Là người nghĩ đến 
bản thân không muốn 
 ai chỉ trích cũng như 
 khuyên bảo mình 
 Là người biết làm chủ 
các nhu cầu của bản thân, 
kiềm chế được các nhu 
 cầu ham muốn thấp kém 
KHÁC 
 
IV.- HẠNH PHÚC 
Hồi tưởng 
Khi có một món quà 
 thích nhất em nghĩ gì? 
Khi làm một việc tốt 
bạn nghĩ gì? 
 Bạn được người khác 
Khen, cảm thấy thế nào? 
Khi em học hạng nhất 
Em cảm thấy thế nào? 
HẠNH PHÚC 
Là cảm xúc vui sướng của con người trong cuộc sống khi được đáp ứng, thoả mãn các nhu cầu chân chính, lành mạnh về vật chất và tinh thần 
 
Tại sao khi nói đến hạnh phúc thì phải nói đến hạnh phúc của cá nhân hay xã hội ? 
CÁ NHÂN 
XÃ HỘI 
HẠNH PHÚC 
Em hãy cho biết ý nghĩa 
sơ đồ sau? 
Trong xã hội chúng ta hiện nay, hạnh phúc xã hội là cuộc sống hạnh phúc của tất cả mọi người. 
 Hạnh phúc cá nhân và hạnh phúc xã hội luôn bổ sung cho nhau. 
 Hạnh phúc xã hội không thể có nếu mọi người chỉ biết thu vén cho hạnh phúc của riêng mình. 
HẠNH PHÚC 
 
Quan niệm của A : Chúng ta không nên bàn đến hạnh phúc vì không bao giờ đạt đến. 
 Quan niệm này đúng hay sai ? 
Sai : vì nó thủ tiêu khát vọng chân chính của con người. 
MỐI QUAN HỆ 
HẠNH PHÚC 
NGHĨA VỤ 
LƯƠNG TÂM 
NHÂN PHẨM 
DANH DỰ 
 
Dặn dò 
Xem lại toàn bài 
để kiểm tra 15 phút 
Chuẩn bị trước bài 12: 
Tình yêu hôn nhân 
Và gia đình. 
Giao cho tổ 1 thuyết trình 
về đề tài 
TÌNH YÊU 
CHÚC CÁC EM 
 HỌC TỐT