Bài giảng Địa lí Lớp 12 - Bài 28: Vấn đề sử dụng hợp lí và cải tạo tự nhiên ở đồng bằng sông Cửu Long - Trường THPT Quang Trung

TRƯỜNG THPT TT QUANG TRUNG 
TỔ : ĐỊA LÍ 
ĐỊA LÍ 12 
CHƯƠNG TRÌNH CHUẨN 
Chµo mõng c¸c thÇy c« vµ c¸c em ®Õn víi 
 Bµi häc h«m nay 
 Ti ết : Bµi 28: 
Vấn đề sử dụng hợp lí 
và cải tạo tự nhiên 
ở đồng bằng sông Cửu Long 
1. Các bộ phận hợp thành Đồng bằng sông Cửu Long . 
	 Vùng Đồng bằng sông Cửu Long 
	 * bao gồm 13 tỉnh , thành phố ( tương đương cấp tỉnh ) 
	 * với diện tích hơn 40 nghìn km2, chiếm 12% diện tích toàn quốc 
	 * và số dân là hơn 17,4 triệu người , chiếm 20,7% số dân cả nước ( năm 2006). 
	 Hãy kể tên 13 tỉnh , thành phố ( tương đương cấp tỉnh ) ở Đồng bằng sông Cửu Long . 
1. Các bộ phận hợp thành Đồng bằng sông Cửu Long . 
	 Đồng bằng sông Cửu Long là đồng bằng châu thổ lớn nhất nước ta ; bao gồm 
	 * phần đất nằm trong phạm vi tác động trực tiếp của sông Tiền , sông Hậu ( thượng và hạ châu thổ ) 
	 * và phần đất nằm ngoài phạm vi tác động đó . 
1- Các bộ phận hợp thành Đồng bằng sông Cửu Long . 
	 Phần thượng châu thổ 
	 * là khu vực tương đối cao (2 – 4 m so với mực nước biển ) nhưng vẫn bị ngập nước vào mùa mưa . 
	 Phần lớn bề mặt ở đây có nhiều vùng trũng rộng lớn . 
	 * Vào mùa mưa , các vùng trũng này ngập chìm sâu dưới nước , 
	 * còn về mùa khô chỉ là những vũng nước tù đứt đoạn . 
1. Các bộ phận hợp thành Đồng bằng sông Cửu Long . 
	 Phần hạ châu thổ thấp hơn , thường xuyên chịu tác động của thủy triều và sóng biển . 
 1. Các bộ phận hợp thành Đồng bằng sông Cửu Long . 
 	 Phần đất còn lại 
	 * tuy nằm ngoài phạm vi tác động trực tiếp của sông Tiền và sông Hậu , 
	 * nhưng vẫn được cấu tạo bởi phù sa sông ( như đồng bằng Cà Mau). 
2. Các thế mạnh và hạn chế chủ yếu . 
 	 a. Thế mạnh . 
 	- Đất là tài nguyên quan trọng hàng đầu của Đồng bằng sông Cửu Long. 
	Ở Đồng bằng sông Cửu Long có 3 nhóm đất chính là 
	 * đất phù sa ngọt , 
	 * đất phèn 
	 * và đất mặn . 
 2. Các thế mạnh và hạn chế chủ yếu . 
2. Các thế mạnh và hạn chế chủ yếu . 
	 a. Thế mạnh . 
 	- Khí hậu của Đồng bằng sông Cửu Long thể hiện rõ rệt tính chất cận xích đạo . 
	 * Tổng số giờ nắng trung bình năm là 2.200 – 2.700 giờ 
	+ ít nhất 1.700 giờ ở Sóc Trăng , 
	+ nhiều nhất 3.000 giờ ở Trà Vinh ). 
	 * Chế độ nhiệt cao , ổn định với nhiệt độ trung bình năm 25 – 27 o C. 
	 * Lượng mưa lớn (1.300 – 2.000 mm), tập trung vào các tháng mùa mưa ( từ tháng 5 đến tháng 11). 
 2. Các thế mạnh và hạn chế chủ yếu .. 
 	 - Mạng lưới sông ngòi , kênh rạch chằng chịt cắt xẻ châu thổ thành những ô vuông , tạo điều kiện thuận lợi cho giao thông đường thủy , sản xuất và sinh hoạt . 
 	 Tại sao Đồng bằng sông Cửu Long là vựa lúa lớn nhất của cả nước ? 
2. Các thế mạnh và hạn chế chủ yếu . 
	- Sinh vật cũng là nguồn tài nguyên có giá trị ở Đồng bằng sông Cửu Long chủ yếu là rừng ngập mặn ( Cà Mau, Bạc Liêu ) và rừng tràm ( Kiên Giang , Đồng Tháp ). 
	 Về động vật , có giá trị hơn cả là cá và chim . 
2. Các thế mạnh và hạn chế chủ yếu . 
	- Tài nguyên biển ở đây hết sức phong phú với 
	 * hàng trăm bãi cá , bãi tôm 
	 * và hơn nữa triệu ha mặt nước nuôi trồng thủy sản . 
 	- Các loại khoáng sản chủ yếu là 
	 * đá vôi ( Hà Tiên , Kiên Lương ) 
	 * và than bùn (U Minh , Tứ giác Long Xuyên ). 
 	 Ngoài ra , còn có dầu khí ở thềm lục địa bước đầu đã được khai thác . 
2. Các thế mạnh và hạn chế chủ yếu .. 
	 b. Hạn chế . 
 	- Ở Đồng bằng sông Cửu Long, mùa khô kéo dài từ tháng 12 đến tháng 4 năm sau . 
 - Phần lớn diện tích của đồng bằng là đất phèn , đất mặn . 
 - Tài nguyên khoáng sản hạn chế , gây trở ngại cho việc phát triển kinh tế - xã hội của đồng bằng . 
3. Sử dụng hợp lý và cải tạo tự nhiên ở Đồng bằng sông Cửu Long 
 Bảng 41.3. Cơ cấu sử dụng đất của hai đồng bằng lớn nhất nước ta năm 2005 (%) 
Đồng bằng sông Hồng 
Đồng bằng sông Cửu Long 
Đất nông nghiệp 
51,2 
63,4 
Đất lâm nghiệp 
8,3 
8,8 
Đất chuyên dùng 
15,5 
5,4 
Đất ở 
7,8 
2,7 
Đất chưa sử dụng , sông suối 
17,2 
19,7 
Dựa vào bảng 41.1, hãy so sánh cơ cấu sử dụng đất giữa Đồng bằng sông Cửu Long với Đồng bằng sông Hồng . 
3. Sử dụng hợp lý và cải tạo tự nhiên ở Đồng bằng sông Cửu Long 
- Nước ngọt là vấn đề quan trọng hàng đầu vào mùa khô ở Đồng bằng sông Cửu Long. 
- Cần phải duy trì và bảo vệ tài nguyên rừng . 
- Việc sử dụng và cải tạo tự nhiên ở Đồng bằng sông Cửu Long không tách khỏi hoạt động kinh tế của con người . Điều đó đòi hỏi phải chuyển đổi cơ cấu kinh tếm đẩy mạnh trồng cây công nghiệp , cây ăn quả có giá trị cao kết hợp với nuôi trồng thủy sản và phát triển công nghiệp chế biến . 
3. Sử dụng hợp lý và cải tạo tự nhiên ở Đồng bằng sông Cửu Long . 
 - Đối với vùng biển , hướng chính trong việc khai thác kinh tế là kết hợp mặt biển với đảo , quần đảo và đất liền tạo một thế kinh tế liên hoàn . 
 - Đối với đời sống của nhân dân , cần chú trọng sống chung với lũ bằng các biện pháp khác nhau với sự hỗ trợ của Nhà nước , đồng thời khai thác các nguồn lợi về kinh tế do lũ hằng năm đem lại