Bài giảng Địa lí Lớp 10 - Tiết 5, Bài 5: Vũ trụ, hệ mặt trời và trái đất. Hệ quả chuyển động tự quay quanh trục của trái đất

Ti ết 5: BÀI 5VŨ TRỤ, HỆ MẶT TRỜI VÀ TRÁI ĐẤT. HỆ QUẢ CHUYỂN ĐỘNG TỰ QUAY QUANH TRỤC CỦA TRÁI ĐẤT 
I. KHÁI QUÁT VỀ VŨ TRỤ, HỆ MẶT TRỜI, TRÁI ĐẤT TRONG HỆ MẶT TRỜI 
1. Vũ trụ 
1. Vũ trụ 
- Là khoảng không gian vô tận chứa các thiên hà . Mỗi thiên hà là tập hợp của rất nhiều thiên thể 
- Thiên hà chứa Mặt trời và các hành tinh của nó trong đó có Trái Đất được gọi là Dải Ngân Hà 
2.Hệ Mặt Trời 
Hệ Mặt Trời là một tập hợp gồm : 
- Mặt Trời ở trung tâm 
Các thiên thể chuyển động xung quanh : 
	+ Tiểu hành tinh 
	+ Vệ tinh 
	+ Sao chổi 
- Các đám bụi khí 
3. Trái Đất trong hệ Mặt Trời 
	? Dựa vào hình ảnh em hãy xác định hình dạng quỹ đạo , hướng chuyển động của các hành tinh trong hệ Mặt Trời và vị trí của Trái Đất trong hệ Mặt Trời ? 
1 . Thuỷ tinh , 2. Kim Tinh , 3. Trái Đất , 4. Hoả Tinh , 5. Mộc Tinh , 6. Thổ Tinh , 7. Thiên Vương Tinh , 8. Hải Vương Tinh , 9. Diêm Vương 
3. Trái Đất trong hệ Mặt Trời 
- Khoảng cách trung bình từ Trái Đất đến Mặt trời - khoảng 149 triệu km. 
- Là hành tinh duy nhất trong hệ Mặt Trời có sự sống . 
- Trái Đất là hành tinh nằm ở vị trí thứ 3 tính từ Mặt Trời . 
3. Sự lệch hướng chuyển động của các vật thể 
2.Giờ trên Trái Đất và đường chuyển ngày quốc tế 
 1. Sự luân phiên ngày , đêm 
II. Hệ quả chuyển động tự quay quay quanh trục của Trái đất 
1. Sự luân phiên ngày , đêm 
? Hãy xác định nguyên nhân dẫn đến hiện tượng ngày đêm luân phiên trên Trái Đất ? 
NGUYÊN NHÂN 
 1. Sự luân phiên ngày , đêm 
Trái Đất hình cầu 
2. Trái Đất tự quay quanh trục 
Sự luân phiên ngày , đêm 
KẾT QUẢ 
 2.Giờ trên Trái Đất và đường chuyển ngày quốc tế  
? Hãy cho biết Trái Đất chia làm bao nhiêu múi giờ , mỗi múi giờ rộng bao nhiêu độ kinh tuyến ? 
2.Giờ trên Trái Đất và đường chuyển ngày quốc tế  
? H ãy cho biết Việt Nam nằm ở múi giờ số mấy , và có cùng múi giờ với các quốc gia nào ? 
Bài tập 1 
Dựa vào hình 5.3 trong SGK, hãy hoàn thành bài tập sau : Trong một thời điểm , nếu ở Anh là 16h thì ở Việt Nam là mấy giờ ? 
Đáp án 
Do Việt Nam ở múi giờ số 7 nên ta có : 16+7=21h 
Bài tập 2 
Dựa vào hình 5.3 trong SGK, hãy hoàn thành bài tập sau : Trong một thời điểm , nếu ở Anh là 16h thì ở Thành phố Newyork là mấy giờ ( biết Newyork nằm ở múi giờ -5)? 
Đáp án 
Do Newyork ở múi giờ số -5 nên ta có : 16-5=11h 
2.Giờ trên Trái Đất và đường chuyển ngày quốc tế  
Bề mặt Trái Đất chia thành 24 múi giờ , mỗi múi rộng 15 0 kinh độ 
Các múi bên phải có giờ sớm hơn các múi bên trái 
Múi giờ số 0 được lấy làm khu vực giờ gốc , giờ tính theo giờ của múi gốc gọi là giờp GMT. 
Việt Nam nằm trong múi giờ số 7. sớm hơn giờ gốc 7h 
Kinh tuyến 180 0 là kinh tuyến đổi ngày quốc tế . 
3. Sự lệch hướng chuyển động của các vật thể  
Các vật thể chuyển động trên Trái Đất đều chịu tác động của lực Côriôlit . 
C á c vật thể chuyển động trên bấn cầu B ắ c bị lệch phải , bán cầu Nam lệch trái . 
ĐÁNH GIÁ  Vì sao người ta lại lấy một kinh tuyến làm đường chuyển ngày quốc tế 
Do Trái Đất có dạng hình cầu 
Khu vực giờ số 0 và 24 trùng nhau 
Nếu giờ ở khu vực số 0 là 12h ngày 1/1, thì giờ ở khu vực múi 24 là 12+24=36( tức 12h ngày 2/1) 
Gi ờ ở 2 khu vực giờ giống nhau nhưng lại ở 2 ngày lịch khác nhau 
Phải lấy 1 kinh tuyến làm đường chuyển ngày quốc tế 
ĐÁNH GIÁ 
Một trận bóng đá diễn ra lúc 23h ngày 31-12-2007 tại Luân Đôn . Hỏi lúc đó , tại Hà Nội là mấy giờ ? 
H à Nội thuộc múi giờ số 7 nên lúc đó sẽ là 7h sáng ngày 1-1-2008