Bài giảng Địa lí Lớp 10 - Tiết 21, Bài 18: Sinh quyền, các nhân tố ảnh hưởng tới sự phát triển và phân bố sinh vật

Tiết 21 : BÀI 18 
SINH QUYỂN. CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG 
TỚI SỰ PHÁT TRIỂN VÀ PHÂN BỐ SINH VẬT 
 Döïa vaøo hình aûnh caùc em vöøa xem , 
 kieán thöùc trong saùch giaùo khoa vaø 
 töø thöïc teá cuoäc soáng , haõy cho bieát : 
- Sinh quyeån laø gì ? 
Sinh vaät cö truù ôû nhöõng nôi naøo 
 treân traùi ñaát ? 
I. SINH QUYEÅN 
1.Khaùi nieäm . 
 Sinh quyeån laø quyeån chöùa toaøn boä caùc sinh vaät sinh soáng ( goàm thöïc vaät , ñoäng vaät , vi sinh vaät ) 
2. Phaïm vi phaân boá cuûa sinh quyeån 
Giôùi haïn sinh vaät co ùtheå sinh soáng treân Traùi ñaát : 
Ôû luïc ñòa : sinh vaät coù theå sinh soáng töø giôùi haïn cuoái cuøng cuûa lôùp voû phong hoaù ñeán giôùi haïn cuoái cuøng cuûa taàng ozon ( khoaûng 25 km). 
Ôû ñaïi döông : giôùi haïn treân cuøng töông töï nhö ôû luïc ñòa nhöng giôùi haïn cuoái cuøng ñeán taän ñaùy ñaïi döông , coù theå tôùi vöïc saâu Marian ( khoaûng 11 km). 
II . CAÙC NHAÂN TOÁ Ả N H HÖÔÛNG ÑEÁN SÖÏ PHAÙT TRIEÅN VAØ PHAÂN BOÁ CUÛA SINH VAÄT 
Khí haäu 
Aûnh höôûng tröïc tieáp thoâng qua: nhieät ñoä , ñoä aåm , löôïng möa , aùnh saùng . 
Nhieät ñoä : aûnh höôûng tröïc tieáp ñeán söï phaùt trieån vaø phaân boá sinh vaät . 
Nöôùc vaø ñoä aåm : quyeát ñònh söï soáng cuûa sinh vaät , taùc ñoäng tröïc tieáp tôùi söï phaùt trieån vaø phaân boá sinh vaät . 
Aùnh saùng : aûnh höôûng maïnh meõ ñeán söï quang hôïp cuûa thöïc vaät . 
CAÙC KIEÅU THAÛM THÖÏC VAÄT TREÂN TRAÙI ÑAÁT 
Lạc đà trong sa mạc 
Chim cánh cụt 
Gấu trắng Bắc Cực 
1.Có thể phân biệt được mấy tầng cây trong rừng xích đạo . 
2. Tạo sao lại có nhiều cây chen chúc nhau mọc thành nhiều tầng như vậy ? 
Rừng đước 
Cây sống trong sa mạc 
2. Ñaát  
 Aûnh höôûng roõ reät ñeán söï sinh tröôûng vaø phaân boá sinh vaät do khaùc nhau veà ñaëc tính lyù , hoaù vaø ñoä phì cuûa ñaát . 
Caùc vaønh ñai thöïc vaät treân nuùi Kilimangiaroâ(3 o N,37 o B) 
Ñoä cao 
(m) 
Löôïng möa 
(mm) 
Nhieät ñoä ( o c ) 
5000 
4000 
3000 
2000 
100 
600 
2000-3000 
1600 
1000 
600-800 
0 
5 
11 
15 
21 
1000 
0 
Em haõy nhaän xeùt söï phaân hoùa cuûa thöïc vaät do 
nhaân toá ñòa hình gaây ra ôû nuùi Kilimangiaroâ ? 
3 . Ñòa hình 
Ñoä cao , höôùng söôøn,ñoä doác cuûa ñòa hình aûnh höôûng ñeán söï phaân boá sinh vaät vuøng nuùi . 
Vaønh ñai sinh vaät thay ñoåi theo ñoä cao . 
Löôïng nhieät aåm ôû caùc höôùng söôøn khaùc nhau neân ñộ cao baét ñaàu vaø keát thuùc cuûa caùc vaønh ñai sinh vaät khaùc nhau . 
4. Sinh vaät 
Thöùc aên quyeát ñònh söï phaùt trieån vaø phaân boá cuûa ñoäng vaät . 
Giöõa ñoäng vaät vaø thöïc vaät raát chaët cheõ coù moái quan heä raát chaët cheõ 
Mối quan hệ giữa thực vật và động vật 
Thực vật là nơi cư trú của động vật . 
Cỏ 
Thỏ 
Hổ 
Vi sinh vật 
Mối quan hệ giữa thực vật và động vật 
Thực vật là thức ăn của động vật . 
Thöùc aên 
5. Con ngöôøi 
Aûnh höôûng lôùn ñeán phaân boá sinh vaät . 
Môû roäng hay thu heïp phaïm vi phaân boá cuûa sinh vaät . 
Vieät Nam: dieän tích röøng bò suy giaûm . 
Trồng rừng 
Đốt rừng 
Phá rừng 
Đất trống đồi trọc 
Các loài động vật có nguy cơ tuyệt chủng 
Sếu đầu đỏ 
Tê giác hai sừng 
Hưu sao 
 Dieän tích röøng Vieät Nam 
1945 cả nước coù 19 trieäu ha röøng töï nhieân . 
 1993 dieän tích röøng töï nhieân laø 8,6 trieäu ha. 
2005 dieän tích röøng cuûa caû nöôùc laø 10,2 trieäu ha, che phuû 33% dieän tích caû nöôùc . 
Öôùc tính moãi naêm coù khoaûng 20 vaïn ha röøng bò phaù huûy . 
CUÛNG COÁ 
I. Sinh quyển 
Khái niệm . 
Phạm vi phân bố . 
Vai trò 
II. Các nhân tố ảnh hưởng tới sự phát triển và phân bố của sinh vật . 
Khí hậu 
Đất 
Địa hình 
Sinh vật 
Con người