Bài giảng Địa lí Lớp 10 - Bài 17: Thổ nhưỡng quyển, các nhân tố hình thành thổ nhưỡng

CHAØO CAÙC EM 
Caâu 1 :Haõy cho bieát nguyeân nhaân taïo thaønh soùng bieån , soùng thaàn . Keå moät soá taùc haïi cuûa soùng thaàn maø em bieát . 
Caâu 2 : Döïa vaøo 2 hình döôùi ñaây , haõy nhaän xeùt vò trí cuûa Maët Traêng so vôùi Traùi Ñaát vaø Maët Trôøi ôû caùc ngaøy trieàu cöôøng nhö theá naøo ? Vò trí cuûa Maët Traêng so vôùi Traùi Ñaát vaø Maët Trôøi ôû caùc ngaøy trieàu keùm nhö theá naøo ? 
THOÅ NHÖÔÕNG QUYEÅNCAÙC NHAÂN TOÁ HÌNH THAØNH THOÅ NHÖÔÕNG 
I./ THOÅ NHÖÔÕNG 
I./ THOÅ NHÖÔÕNG : 
Thoå nhöôõng ( ñaát ) laø lôùp vaät chaát tôi xoáp ôû beà maët luïc ñòa , ñöôïc ñaëc tröng bôûi ñoä phì . ( Ñoä phì laø khaû naêng cung caáp nöôùc , nhieät , khí , vaø caùc chaát dinh döôõng caàn thieát cho thöïc vaät sinh tröôûng vaø phaùt trieån ). 
Lôùp voû chöùa vaät chaát tôi xoáp naøy ôû beà maët luïc ñòa – nôi tieáp xuùc vôùi khí quyeån , thaïch quyeån , sinh quyeån – ñöôïc goïi laø thoå nhöôõng ( lôùp phuû thoå nhöôõng ) 
II./ CAÙC NHAÂN TOÁ HÌNH THAØNH ÑAÁT: 
1. Ñaù me ï : 
Lôùp ñaù bò vôõ vuïn , chöa bò phong hoùa hoaøn toaøn , naèm treân ñaù goác , ñöôïc goïi laø ñaù meï . Moïi loïai ñaát ñeàu ñöôïc hình thaønh töø ñaù meï ; ñaù meï laø nguoàn cung caáp chaát voâ cô cho ñaát . 
2. Khí haäu : 
Taùc ñoäng cuûa nhieät vaø aåm laøm cho ñaù goác bò phaù huûy veà maët vaät lí vaø hoùa hoïc trôû thaønh nhöõng saûn phaåm phong hoùa , sau ñoù tieáp tuïc ñöôïc phong hoùa trôû thaønh ñaát . 
Khi ñaát ñaõ hình thaønh,nhieät vaø aåm coøn aûnh höôûng tôùi söï hoøa tan, röûa troâi , hoaëc tích tuï vaät chaát , ñoàng thôøi taïo moâi tröôøng ñeå vi sinh vaät toång hôïp vaø phaân giaûi chaát höõu cô trong ñaát . 
3. Sinh vaät : 
Thöïc vaät : cung caáp phaàn lôùn xaùc vaät chaát höõu cô cho ñaát . Reã thöïc vaät baùm vaøo caùc khe nöùt cuûa ñaù laøm phaù huûy ñaù . 
Ñoäng vaät : Ñoäng vaät soáng trong ñaát ( giun , kieán , moái ) goùp phaàn laøm ñaát tôi xoáp , thoaùng khí , deã thaám nöôùc hôn . 
Vi sinh vaät : phaân giaûi xaùc sinh vaät vaø toång hôïp thaønh muøn . 
4. Ñòa hình : 
ÔÛ vuøng nuùi cao , nhieät ñoä thaáp , quaù trình phaù huûy ñaù xaûy ra chaäm , laøm cho quaù trình hình thaønh ñaát chaäm . 
Ñòa hình doác , ñaát deã bò xoùi moøn , taàng ñaát thöôøng moûng . 
 Nôi baèng phaúng , quaù trình boài tuï chieám öu theá , taàng ñaát thöôøng daøy vaø giaøu chaát dinh döôõng hôn . 
5. Thôøi gian : 
Ñeå ñaù goác bieán thaønh ñaát caàn phaûi coù thôøi gian . 
Thôøi gian keå töø khi moät loïai ñaát ñöôïc hình thaønh ñeán nay ñöôïc goïi laø tuoåi tuyeät ñoái cuûa ñaát . 
6. Vai troø cuûa con ngöôøi : 
Taùc ñoäng cuûa con ngöôøi trong hoïat ñoäng saûn xuaát noâng , laâm nghieäp coù theå laøm bieán ñoåi tính chaát ñaát khoâng ? Haõy cho ví duï chöùng minh . 
Taùc ñoäng cuûa con ngöôøi coù theå laøm giaùn ñoïan hoaëc thay ñoåi höôùng phaùt trieån cuûa ñaát . ( Ví duï : ñoát nöông , laøm raãy seõ ñaåy maïnh quaù trình xoùi moøn , baïc maøu ñaát ; boùn phaân höõu cô laøm taêng ñoä phì cuûa ñaát  ) 
CAÙC NHAÂN TOÁ HÌNH THAØNH THOÅ NHÖÔÕNG 
CHAØO TAÏM BIỆT